Wat zijn betrouwbare flaggers?
Flagging is het proces waarbij derden potentieel illegale inhoud kunnen melden aan platforms om deze te laten beoordelen en desgevallend te verwijderen. Organisaties die formeel worden erkend als betrouwbaar voor het identificeren en melden van illegale inhoud, worden betrouwbare flaggers genoemd.
Onder de Digital Services Act (DSA) zullen betrouwbare flaggers erkend worden, overeenkomstig de bepalingen van artikel 22. Aanbieders van online platforms die binnen de EU actief zijn, zijn verplicht om samen te werken met erkende betrouwbare flaggers om hun meldingen ingediend via het kennisgevings- en actiemechanisme met voorrang te behandelen.
Illegale inhoud wordt door art. 3 DSA omschreven als “alle informatie die op zichzelf of in verband met een activiteit, waaronder de verkoop van producten of het aanbieden van diensten, indruist tegen het Unierecht of tegen het met het Unierecht in overeenstemming zijde recht van een lidstaat ongeacht het precieze voorwerp of de precieze aard van dar recht”.
Considerans 61 van de DSA benadrukt dat tegen illegale inhoud sneller en betrouwbaarder kan worden opgetreden wanneer aanbieders van onlineplatforms de nodige maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat meldingen die betrouwbare flaggers indienen via meldings- en actiemechanismen, met voorrang worden behandeld, en dit onverminderd de verplichting om alle meldingen die in het kader van die mechanismen worden ingediend, tijdig, zorgvuldig en op niet-willekeurige wijze te verwerken en daarover een besluit te nemen.
Considerans 62 van de DSA voegt hieraan toe dat het invoeren van specifieke regels voor de erkenning van betrouwbare flaggers niet mag worden opgevat als een reden om meldingen ingediend door personen of entiteiten die niet het statuut van betrouwbare flagger overeenkomstig de DSA hebben gekregen, anders te behandelen of op een andere wijze samen te werken met die entiteiten.
Entiteiten die in aanmerking komen
Considerans 61 van de DSA somt enkele voorbeelden van entiteiten op die in aanmerking komen voor het statuut van betrouwbare flagger. Deze zijn:
- Specifieke eenheden van (nationale of Europese) rechtshandhavingsinstanties (vb. EUROPOL);
- Niet-gouvernementele organisaties (vb. INHOPE netwerk);
- Particuliere of semi-overheidsorganen;
- Industrieverenigingen;
- Sectorale organisaties;
- Enz.
Om te voorkomen dat het betrouwbare flagger-systeem vermindert in waarde moet het aantal betrouwbare flaggers beperkt blijven tot organisaties die de nodige deskundigheid aan boord leggen voor het opsporen van illegale inhoud en die aan de voorwaarden voldoen. Particulieren kunnen dan ook niet het statuut van betrouwbare flagger krijgen.
Voorwaarden voor kandidatuurstelling
Art. 22 DSA legt de voorwaarden vast waaraan voldaan moet worden om het statuut van betrouwbare flagger te kunnen ontvangen. Deze voorwaarden hebben betrekking op de aard en de expertise van de aanvrager.
De aanvrager moet aantonen (met alle daartoe nuttige stukken) dat hij aan elk van de volgende voorwaarden voldoet:
- Gevestigd in het land van de DSC waarbij het zijn verzoek tot erkenning indient;
- Specifieke expertise en bevoegdheid voor het opsporen, identificeren, en melden van illegale inhoud;
- Onafhankelijk van enige aanbieder van onlineplatforms;
- Voert activiteiten uit met als doel meldingen zorgvuldig, nauwkeurig en objectief te doen.
Expertise van de aanvrager
Onder “expertise” wordt onder meer begrepen:
- Expertise in het opsporen en bestrijden van illegale online inhoud;
- Grondige kennis van nationale en Europese regelgeving inzake één of meerdere soorten illegale inhoud;
- Technische deskundigheid in één van zijn domeinen van expertise;
- Nodige kennis op het vlak van gebruik van digitale technologieën.
Onafhankelijkheid
Onder onafhankelijkheid wordt onder meer begrepen:
- Over de nodige onafhankelijkheid beschikken in diens besluitvorming (niet onder toezicht staan van één of meerdere online platforms voor diens rapporteringsactiviteit);
- Volledige transparantie over financiering en elke vorm van vergoeding;
- De medewerkers van de aanvrager zijn onafhankelijk van de platformen.
Zorgvuldige, nauwkeurige en objectieve meldingen
Onder “zorgvuldige, nauwkeurige en objectieve meldingen” wordt onder meer begrepen:
- Nauwkeurige en kwalitatieve meldingen;
- Voldoende menselijke, technische en financiële middelen om de activiteit uit te oefenen;
- Kennelijke betrokkenheid van de veiligheid van de gebruiker en de inachtneming van hun rechten.
Voornaamste verplichtingen voor de erkende betrouwbare flagger
In het kader van de erkenning als betrouwbare flagger, zal de aanvrager:
- Nauwkeurige en kwalitatieve meldingen maken met:
- een gemotiveerde verklaring waarom vermoed wordt dat de inhoud in kwestie illegaal is,
- een duidelijke aanduiding van de elektronische locatie van de inhoud (zoals de exacte URL of URL’s),
- naam en adres van de betrouwbare flagger,
- bijkomende informatie waarmee de illegale inhoud, afgestemd op het type inhoud en het specifieke type hostingdienst, kan worden vastgesteld,
- een verklaring te goeder trouw dat de daarin vervatte informatie en beweringen nauwkeurig en volledig zijn;
- Minstens één keer per jaar een eenvoudig te begrijpen en gedetailleerd rapport publiceren met daarin:
- het aantal gemaakte meldingen (ingedeeld naar de identiteit van de aanbieder van hostingdiensten, het type vermeende illegale inhoud dat gemeld wordt en de door de aanbieder ondernomen actie);
- een toelichting van de procedures die zijn ingesteld om ervoor te zorgen dat de betrouwbare flagger zijn onafhankelijkheid behoudt.
Intrekking van het statuut
Het statuut van betrouwbare flagger kan ingetrokken worden wanneer een aanbieder van online platforms over informatie beschikt die erop wijst dat de betrouwbare flagger onvoldoende nauwkeurige, onjuiste of niet voldoende gemotiveerde meldingen heeft gedaan.
Indien geoordeeld wordt dat er legitieme redenen zijn om een onderzoek in te stellen, wordt de status van betrouwbare flagger opgeschort voor de duur van het onderzoek.
Het statuut van betrouwbare flagger kan ingetrokken worden wanneer na onderzoek besloten wordt dat de entiteit niet langer aan de voorwaarden voldoet.
Alvorens het statuut in te trekken, krijgt de betrouwbare flagger de mogelijkheid om te reageren op de bevindingen van het onderzoek en op het voornemen om het statuut in te trekken.
De intrekking van het statuut wordt meegedeeld aan de Commissie en aan de digitaledienstenraad, en door de Commissie gepubliceerd in een openbaar toegankelijke databank die regelmatig bijgewerkt wordt.
Indienen van een aanvraag
Entiteiten die het statuut van erkende betrouwbare flagger willen bekomen, kunnen hun aanvraag daartoe richten aan het BIPT via volgend e-mailadres: dsa@bipt.be.
Omdat met de toepassing van de DSA tal van bevoegdheden betrokken zijn, op federaal vlak en op niveau van de gemeenschappen, werden in België zijn 4 bevoegde autoriteiten aangeduid:
- het BIPT is voor het federale niveau aangeduid bij wet van 21 april 2024;
- de Vlaamse regulator voor de media (VRM) aangeduid par la Communauté flamande bij decreet van 26 januari 2024;
- de Conseil Supérieur de l’Audiovisuel (CSA) aangeduid par la Communauté française bij decreet van 15 februari 2024;
- de Medienrat aangeduid par la Communauté germanophone bij decreet van 1 maart 2021.
Elke bevoegde autoriteit is verantwoordelijk om het statuut van betrouwbare flagger toe te kennen aan entiteiten die gelet op de Belgische bevoegdheidsverdeling binnen haar bevoegdheid vallen.
Bijkomende vragen met betrekking tot het statuut van betrouwbare flagger, of vragen met betrekking tot de DSA in het algemeen, kan u eveneens via het boven vernoemd e-mailadres stellen.